Stand van Nederland: Gezondheid en Ongelijkheid in Beweging
Verslag Marjolijn Olde Monnikhof
Marjolijn Olde Monnikhof, directeur-bestuurder van Stichting CAOP, gaf tijdens ons congres een indrukwekkende presentatie over de stand van ons land en de rol van beweging in een samenleving met groeiende ongelijkheid. Haar persoonlijke ervaringen, gecombineerd met scherpe analyses, onderstrepen waarom beweging meer is dan fysieke activiteit: het is een sleutel tot gelijke kansen en welzijn.
De Kloof in Nederland
Nederland staat bekend om haar welvaart en hoge levenskwaliteit. Veel mensen geven hun leven een hoog cijfer, en onze economie bloeit. Maar achter deze rooskleurige gemiddelden gaat een harde realiteit schuil: niet iedereen profiteert van deze voorspoed.
- Structurele ongelijkheid: Mensen met een lagere sociaaleconomische status leven gemiddeld 7 jaar korter en brengen 13 jaar meer door in een minder goede gezondheid.
- Toegang tot zorg: Financiële en sociale drempels maken het voor kwetsbare groepen moeilijk om passende hulp te krijgen. Dit versterkt hun kwetsbaarheid en vermindert hun kansen op herstel.
- Leefomgeving en gezondheid: Groene wijken en beweegvriendelijke faciliteiten zijn vaak bereikbaar voor hogere inkomensgroepen. Mensen in kwetsbare posities wonen daarentegen vaker in minder gezonde en onveilige omgevingen.
Marjolijn benadrukte dat deze ongelijkheden niet alleen onrechtvaardig zijn, maar ook een bedreiging vormen voor de sociale cohesie en het economisch welzijn van ons land
Waarom beweging cruciaal is
Regelmatig bewegen heeft talloze voordelen. Het vermindert stress, verbetert de stemming, verhoogt de veerkracht en verlaagt het risico op chronische ziekten. Toch blijkt dat juist mensen met een lager inkomen minder bewegen. Dit heeft diverse oorzaken:
- Gebrek aan tijd en middelen: Financiële zorgen en fysieke barrières, zoals het ontbreken van veilige of toegankelijke sportvoorzieningen, maken bewegen minder vanzelfsprekend.
- Stress en overbelasting: Voor mensen die dagelijks worstelen met financiële onzekerheid of andere uitdagingen, staat bewegen lager op de prioriteitenlijst.
- Bewustzijn: Niet iedereen realiseert zich hoe krachtig beweging kan zijn voor hun fysieke en mentale gezondheid.
Hoewel initiatieven zoals de Beweegalliantie en programma’s als JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht) zich richten op het bevorderen van beweging, bereiken deze inspanningen kwetsbare groepen nog onvoldoende.
De werkplek als kansrijke omgeving
De werkplek biedt een unieke mogelijkheid om beweging te integreren in het dagelijks leven. Marjolijn noemde het creëren van actieve werkplekken een essentiële stap. Denk aan:
- Wandelvergaderingen en beweegpauzes.
- Subsidies of vergoedingen voor sportactiviteiten.
- Infrastructuur die beweging stimuleert, zoals fietsenstallingen of sta-bureaus.
Voor werkgevers is dit niet alleen een investering in de gezondheid van werknemers, maar ook in hun betrokkenheid, productiviteit en werkplezier.
Naar een gezonde en toegankelijke samenleving
Marjolijn pleitte voor een integrale aanpak waarin gezondheid, welzijn en beweging worden verweven in het dagelijks leven van iedereen. Dit vraagt om actie op verschillende niveaus:
- Leefbare wijken: Investeer in veilige, groene en beweegvriendelijke omgevingen.
- Sociale verbindingen: Bevorder sport en beweging door buurtsportcoaches, wandelgroepen en laagdrempelige activiteiten.
- Toegankelijke gezondheidszorg: Vereenvoudig zorgstructuren en verlaag drempels, zodat hulp beschikbaar is voor iedereen, ongeacht hun achtergrond.
- Onderwijs en bewustwording: Start vroeg met het aanleren van gezonde gewoontes, bijvoorbeeld via scholen en sportclubs.
Een Gezamenlijke Verantwoordelijkheid
Marjolijn sloot haar verhaal af met een krachtige boodschap: “Gezondheid is geen luxe, maar een basisvoorwaarde voor een goed leven. Als we ongelijkheid aanpakken, versterken we niet alleen individuen, maar bouwen we aan een veerkrachtigere samenleving.”
Ze riep op tot samenwerking: van overheid tot werkgevers, van buurtorganisaties tot individuele burgers. Het creëren van een gezonde en beweegvriendelijke samenleving is een gedeelde verantwoordelijkheid waarin kleine stappen een grote impact kunnen hebben.
Met haar inspirerende woorden liet ze een vraag achter: hoe zorgen we dat beweging niet de uitzondering is, maar een vanzelfsprekend onderdeel van het leven van iedereen? Het antwoord begint bij ons allemaal.